Radyo alıcıları

(Türkçesiyle Dinleç) Radyolar (radyo alıcıları)

elektromanyetik tayf

ın belli bir aralığını dinlemek üzere dizayn edilir. Radyonun seçicilik ve hassaslık faktörlerine göre kalitesini değerlendirmek mümkündür -Q faktörü. Popüler radyolar iki tür modülasyonu almak üzere dizayn edilmişlerdir:

AM

(Genlik Modülasyonu) ve FM (Frekans modülasyonu) Genlik modülasyonunun; taşıyıcılı yayın,

SSB

(Single side bant- Tek bantlı yayın) ve

CW

(Continuous Wave- Daimi dalga) olmak üzere alt bölümleri vardır. Normal bir radyo alıcısında Orta Dalga (MW- Mid Wave) ve FM, bazen de uzun dalga (LW- Long wave) bulunmaktadır. Kısa dalga (SW- Short Wave) radyoları kalitesine ve çeşidine göre alış tayfi değişmektedir. Aşağıdaki bantlar uluslararası yayın yapan kurumlara ayrılmıştır. Bu istasyonlar genelde AM (genlik

modülasyonu

) ('Amplitude M'odulation) ile yayın yapmaktadır. Bu tür yayınları dinleyenlere SWL (Short Wave Listener- Kısa Dalga dinleyicisi) denmektedir.

Bant (Metre)  Frekans aralığı (KHz)

120  2300-2495

90  3200-3400

75  3900-4000

60  4750-5060

49  5730-6295

41  6890-6990

41  7100-7600

31  9250-9990

25  11500-12160

22  13570-13870

19  15030-15800

16  17480-17900

17  18900-19020

13  21450-21750

11  25670-26100

Bu bantların arasında amatör radyoya, ticari gemilere ve askeriyeye ayrılmış bantlar bulunmaktadır. Genelde bu yayınlar

SSB

,CW,

RTTY

modülasyonlarını içermektedir. Bu tür yayınları almak için radyonun

BFO

(Beat Frequency Oscillator -Vuru Frekans Osilatörü) denilen ek bir devreye ihtiyacı vardır. Taşıyıcıyı suni olarak oluşturan bu devre ile gönderme sırasında bastırılan taşıyıcı tekrar ilâve edilerek, sinyallerin normal bir radyo alıcısı ile dinlenilebilmesi sağlanır. Bu tür radyolarda ses bandının genişliğini de değiştirmek mümkündür.

Yeni çıkan

XM radyo

türü de uydudan yüksek frekanslı sayısal yayınları almak üzere dizayn edilmiştir. Halen ABD'de ticarî olarak piyasaya sunulan bu radyo türünde ses kalitesi oldukça yüksektir. Halen aboneliğe dayalı ve belli bir ücret karşılığı tüm kıtaya kesintisiz ve reklamsız şifrelenmiş radyo yayını yapılmaktadır.

Teknolojinin son yıllarda hızla gelişmesine paralel olarak ve internet kullanımının yaygınlaşmasıyla beraber,

internet

üzerinden yayın yapan radyoların sayıları hızla artmaktadır.

Yayın mekanizması

Bir telin ucuna elektromotif kuvvet (potansiyel) tatbik edilirse, tel boyunca elektron şarjları akar. Bu akan elektron şarjları ise tel etrafında konsantrik dalgalar hâlinde elektromanyetik alan meydana getirir. Aynı anda elektromanyetik alana dik doğrultularda elektrostatik alan meydana gelir. Birbirine kenetlenmiş hâlde bu iki saha uzayda ışık hızı ile yayılır. Uzaya yayılan bu enerji, teldeki
elektron sarılarının enerjisidir. Enerjinin yayıldığı
anten ismi verilen bu telin ucunda elektromotif kuvvet kutbu radyo frekansında değiştirilirse, elektromanyetik yayın devamlılığı sağlanır. Antenden yayılan
konsantrik dalganın uzaya ve toprağa doğru olan kısmı radyo dalgası olarak kullanılır. Uzaya doğru yayılan dalga
iyonosfere çarparak tekrar yeryüzüne yansır. Böylece yayın çok uzaklara ulaşmış olur. İyonosfer
iklim ve
kozmik radyasyon şartlarına göre
radyo dalgalarına etki eder. İyonosfer 50 km ile 400 km arasında birkaç kattan meydana gelmiştir.

Radyo frekansı osilatörlerde üretilir. Radyo frekansı antenden uzaya gönderilmeden evvel bilgi taşıyan ses sinyali ile modüle edilir. Modülasyon ya genlik (Amplitüd) modülasyonu (AM) veya frekans modülasyonu (FM) şeklinde olur. Amplitüd modülasyonu veya FM yayını alan alıcı radyo, tekrar osilatör frekansını kullanarak radyo frekansından bilgi taşıyan ses sinyalini süzüp çıkarır ve yükselterek hoparlöre verir.

Radyonun tarihi

Elektromanyetik dalgaların uzayda ışık hızı ile yayılabileceğini teorik olarak ilk ortaya atan J.C. Maxwell’dir. Bu konuda ilk deneyi Alman fizikçi Heinrich Hertz , 1886-1888 seneleri arasında yaptı. Hertz, iki levhaya elektrik tatbik ederek 75 megahertzlik yüksek frekans elde etti. Bu levhalara yakın bir yerde bir metal halkanın iki ucunun birbirine yaklaştığı dar hava boşluğunda karanlıkta kıvılcım atlamaları gördü. Böylece elektrik enerjisinin elektromanyetik dalgalarla uzaydan yayınlanabileceği müşâhede edilmiş oldu. Telsiz yayının tatbikâta ilk geçişi 1896 senesinde İtalyan fizikçisi Marconi’nin, 1890 senesinde O.Lodge tarafından başlatılan çalışmalarını mors cihazı hâline getirmesiyle olmuştur. İlk yayın bir mil mesâfeye, 1901 senesinde ise 200 mile ulaşmıştır. Tatbikat en çok denizaşırı bölgelerden telgraf şeklinde bilgi aktarması şeklinde yapılıyordu. Marconi’nin mors cihazında elektromanyetik dalgalar, bir tüp içinde gevşek duran demir tozlarını etkileyerek tüpün iki ucu arasındaki direnci azaltıyor ve bu şekilde elektromanyetik enerji elektrik enerjisine çevriliyordu. 1906 senesinde Amerikalı mühendis G.W. Pickard silikondan yaptığı kristalin de elektromanyetik dalgayı geçirdiğini buldu. Bu buluşa İngiliz fizikçisi Hughes tarafından 1900 senesinde karbon levhaya ucundan hafifçe temas eden iğnenin elektromanyetik dalga dedektörü olarak kullanılması sebep olmuştur. 1904 senesinde J. Fleming elektron tüpünü, 1907 senesinde de De Forest’in triod elektron tüpünü detektör (sayıcı) olarak kullanılabileceğini bulunca, radyo büyük bir adımla gelişti. Elektromanyetik dalganın antende hâsıl ettiği elektron akımı triod gridine gelince triod anod katodu arasında direncin değiştiği görüldü. Böylece elektromanyetik enerji elektrik enerjisine hassas bir şekilde çevrilebildi. Muhtelif frekanslarda yayın yapan telsizler, piezoelektrik prensibiyle çalışan kristallerin 1923 senesinde uygulamaya konulması ile başlandı. Kristallerle çok hassas osilatörler yapılmış ve radyo frekans bandı genişlemiştir. 1930 senesinde 30 megasaykıl (megahertz) üstünde yayın yapılamazken, bugün radyo frekans bandı 30.000 megasaykıla kadar genişlemiştir. Bu band içine radar, laser ve maser yayınları da girer. (Elektromanyetik Dalga) Yayın mekanizması Bir telin ucuna elektromotif kuvvet (potansiyel) tatbik edilirse, tel boyunca elektron şarjları akar. Bu akan elektron şarjları ise tel etrafında konsantrik dalgalar hâlinde elektromanyetik alan meydana getirir. Aynı anda elektromanyetik alana dik doğrultularda elektrostatik alan meydana gelir. Birbirine kenetlenmiş hâlde bu iki saha uzayda ışık hızı ile yayılır. Uzaya yayılan bu enerji, teldeki elektron sarılarının enerjisidir. Enerjinin yayıldığı anten ismi verilen bu telin ucunda elektromotif kuvvet kutbu radyo frekansında değiştirilirse, elektromanyetik yayın devamlılığı sağlanır. Antenden yayılan konsantrik dalgan ın uzaya ve toprağa doğru olan kısmı radyo dalgası olarak kullanılır. Uzaya doğru yayılan dalga iyonosfere çarparak tekrar yeryüzüne yansır. Böylece yayın çok uzaklara ulaşmış olur. İyonosfer iklim ve kozmik radyasyonşartlarına göre radyo dalgalarına etki eder. İyonosfer 50 km ile 400 km arasında birkaç kattan meydana gelmiştir. Radyo frekansı osilatörlerde üretilir. Radyo frekansı antenden uzaya gönderilmeden evvel bilgi taşıyan ses sinyali ile modüle edilir. Modülasyon ya genlik (Amplitüd) modülasyonu (AM) veya frekans modülasyonu (FM) şeklinde olur. Amplitüd modülasyonu veya FM yayını alan alıcı radyo, tekrar osilatör frekansını kullanarak radyo frekansından bilgi taşıyan ses sinyalini süzüp çıkarır ve yükselterek hoparlöre verir. Radyo alıcıları Bir radyo cihazı Bir radyo cihazı (Türkçesiyle Dinleç) Radyolar (radyo alıcıları) elektromanyetik tayfın belli bir aralığını dinlemek üzere dizayn edilir. Radyonun seçicilik ve hassaslık faktörlerine göre kalitesini değerlendirmek mümkündür - Q faktörü Popüler radyolar iki tür modülasyonu almak üzere dizayn edilmişlerdir: AM (Genlik Modülasyonu) ve FM (Frekans modülasyonu) Genlik modülasyonunun; taşıyıcılı yayın, SSB (Single side bant- Tek bantlı yayın) ve CW (Continuous Wave- Daimi dalga) olmak üzere alt bölümleri vardır. Normal bir radyo alıcısında Orta Dalga (MW- Mid Wave) ve FM, bazen de uzun dalga (LW- Long wave) bulunmaktadır. Kısa dalga (SW- Short Wave) radyoları kalitesine ve çeşidine göre alış tayfi değişmektedir. Aşağıdaki bantlar uluslararası yayın yapan kurumlara ayrılmıştır. Bu istasyonlar genelde AM (genlik modülasyonu) ('Amplitude M'odulation) ile yayın yapmaktadır. Bu tür yayınları dinleyenlere SWL (Short Wave Listener- Kısa Dalga dinleyicisi) denmektedir. Bant (Metre) Frekans aralığı (KHz) 120 2300-2495 90 3200-3400 75 3900-4000 60 4750-5060 49 5730-6295 41 6890-6990 41 7100-7600 31 9250-9990 25 11500-12160 22 13570-13870 19 15030-15800 16 17480-17900 17 18900-19020 13 21450-21750 11 25670-26100 Bu bantların arasında amatör radyoya, ticari gemilere ve askeriyeye ayrılmış bantlar bulunmaktadır. Genelde bu yayınlar SSB,CW, RTTY modülasyonlarını içermektedir. Bu tür yayınları almak için radyonun BFO (Beat Frequency Oscillator -Vuru Frekans Osilatörü) denilen ek bir devreye ihtiyacı vardır. Taşıyıcıyı suni olarak oluşturan bu devre ile gönderme sırasında bastırılan taşıyıcı tekrar ilâve edilerek, sinyallerin normal bir radyo alıcısı ile dinlenilebilmesi sağlanır. Bu tür radyolarda ses bandının genişliğini de değiştirmek mümkündür. Yeni çıkan XM radyo türü de uydudan yüksek frekanslı sayısal yayınları almak üzere dizayn edilmiştir. Halen ABD'de ticarî olarak piyasaya sunulan bu radyo türünde ses kalitesi oldukça yüksektir. Halen aboneliğe dayalı ve belli bir ücret karşılığı tüm kıtaya kesintisiz ve reklamsız şifrelenmiş radyo yayını yapılmaktadır. Teknolojinin son yıllarda hızla gelişmesine paralel olarak ve internet kullanımının yaygınlaşmasıyla beraber, internet üzerinden yayın yapan radyoların sayıları hızla artmaktadır. Radyo Çeşitleri Radyolar çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılabilirler. Kapsama Alanına Göre Radyolar- Uluslararası Radyo - Ulusal Radyo - Bölgesel Radyo - Yerel Radyo Sermayesine Göre Radyolar- Kamu radyoları - Özel radyolar - Gönüllü kuruluşlara bağlı radyolar Yayın Türlerine Göre Radyolar- Karma radyolar - Bir konuda yayın yapan radyolar (haber radyoları, müzik radyoları, belirli bir konu üzerine yayın yapan tematik radyolar) İlgili konular Kısa dalga radyo Radyo dalgaları Elektromanyetik Kaynaklar Martin Gerhard Wegener: Modern Radyo Alıcıları Tekniği, YÜCE Yayımları, İstanbul, Temmuz 1989, ISBN: 975-411-058-1 Önceki Paylaşımlar Radyo Resimleri İlgili Başlıklar Radyo BFO CW Elektromanyetik tayf Kısa Dalga Radyo Modülasyon Q faktörü SSB RTTY XM radyo Literatür

İnternette radyo yayını nasıl yapılır

Herkes internet üzerinden kendi radyosunu kurup canlı yayın yapabilir. Gerekli olan birkaç program kurarak bazı ayarlar yaptıktan sonra yayın yapmaya başlayabilirsiniz. Bundan sonrası DJ’lik kabiliyetinize ve yer verdiğiniz müziğin kalitesine kalıyor. Öyleyse, internette radyo yayını nasıl yapılır? sizlere anlatalım.

Bilgisayarınızda MP3 dinlemek için Winamp programı büyük olasılıkla vardır. Buna ilave olarak shoutcast.com adresini ziyaret edip Download sekmesinden Shoutcast Server ve Shoutcast DSP Plugin eklentilerini bilgisayarınıza indirin. İlk önce DSP eklentisini daha sonra da Server eklentisini bilgisayarınıza kurun. Peşinden Winamp’ı çalıştırın. Winamp’ın Preferences menüsünü açıp Plugins sekmesine gidin ve DSP/Effect seçeneğini tıklayın. İndirdiğiniz bu eklentinin aktif duruma gelmesi için sağ kısımda bulunan None yazan satırın altındaki satırı tıklayın. Hemen ardından ayarları yapacağınız yeni bir pencere açılacaktır.Main adlı ayar bölümünde yayına ait bilgiler alırsınız. Bu kısımda yapacak olduğunuz bir işlem bulunmamaktadır. Sonra Output kısmındaki Connection sekmesini açın ve Adres kısmına localhost yazın. Password kısmına da bir şifre verdikten sonra Encoder olarak da 1’i seçin. Yellowpages sekmesinde de yayınınızın adını, MSN adresinizi, müzük türünü ve diğer başka bilgileri de girebilirsiniz.Daha sonrasında Encoder kısmında EncoderF, Encoder Type kısmından da MP^Encoder’i işaretlemelisiniz. Peşinden Encoder settings menüsünde 24kpbs 22.050kHZ, Mono seçeneğini işaretlemelisiniz. Bu seçenek yapacağınız radyo yayınının kalitesini belirlemenize yaramaktadır. Bağlantı hızıyla alakalı olarak ayarları değiştirebilirsiniz. Input Device menüsüne girerek Winamp Recommended seçeneğini seçip, eklentiyle ilgili genel ayarları tamamlayabilirsiniz.Server ayarlarına gelince, bilgisayarınızda C:\W\Program FilesWWShoutcast dizinine gidiyorsunuz. Burada sc_serv.ini dosyasını göreceksiniz. Bu dosyayı açıp Password kısmına şifrenizi girin ve dosyayı kaydedip kapatın. Yayın yapmaya başlamak üzeresiniz artık. Son işlemler olarak önce Shoutcast DNAS uygulamasını başlatmalısınız. Sonrasında da Winamp’i çalıştırmalısınız. Ekranda Shoutcast Source penceresi görünecek. Bu pencereyi şimdilik öylece bırakın ve siz bu arada şarkı listesini hazırlayın, çalmaya başlayın. En son olarak da açık bekleyen Shoutcast Source penceresine dönüp, Output sekmesindeki Connect düğmesine basın. İnternet üzerinden radyo yayını yapmaya başladınız. Keyifli zaman geçirmeniz dileğiyle…

BASİT BİR RADYO SETİ NASIL YAPILIR OGREN

Radyo yapmanın oldukça çeşitli yöntemleri vardır. Yarı iletken kullanarak ,transistör kullanarak ,çift transistörle raydo yapmak mümkündür. Zamanla bu konularada değineceğiz. Şimdi yarı iletken kullanarak radyo yapımına değinelim. Radyonun çalışma mantığı basittir. Radyo dalgaları bir iletkenden geçerken iletkende farklı değerlerde akım meydana gelmesine neden olur. Bu akımı radyo setinden geçirerek sese çevirebiliriz. Yapacağımız setin içinde bobin kondansatör ve diyot bulunmakta. Bobin ve kondansatör antenden gelen sinyalleri seçmek için, diyot ise sinyal ayarı için gerekli olacak. Kulaklığımızda sinyalleri sese çevirecek. Sistemi kabaca çizersek aşağıdaki gibi projelenir ;

Malzeme Listesi : 1. Dışı yalıtımlı 22-24 kalibre bakır tel 2. Bakır teli sararak bobin yapacağımız plastik bir tüp-boru (1 yada 2 inc çaplı ve en az 10 cm boylu) 3. 1 Adet 300 pF kondansatör 4. Bir adet yarı iletken diyot 5. Kulaklık 6. Seti üzerine kuracağımız tahta kart 7. Bir adet anten yada uzun metal çubuk. Yapılışta Dİkkat Edilecek Hususlar : Bobini sararken plastik borunun bir ucuna bakır teli sabitleyin ve boru çevresinde en az 100 tur sarın. Sarımlarda kablo yan yana ilerlemeli. Dağınık sarmayın.

RADYO NEDIR

Radyolar (radyo alıcıları) elektromanyetik tayfın belli bir aralığını dinlemek üzere tasarlanır. Radyonun seçicilik ve hassaslık faktörlerine göre kalitesini değerlendirmek mümkündür - Q faktörü. Popüler radyolar iki tür modülasyonu almak üzere dizayn edilmişlerdir: AM (Genlik Modülasyonu) ve FM (Frekans modülasyonu) Genlik modülasyonunun; taşıyıcılı yayın, SSB (Single side bant- Tek bantlı yayın) ve CW (Continuous Wave- Daimi dalga) olmak üzere alt bölümleri vardır. Normal bir radyo alıcısında Orta Dalga (MW- Mid Wave) ve FM, bazen de uzun dalga (LW- Long wave) bulunmaktadır. Kısa dalga (SW- Short Wave) radyoları kalitesine ve çeşidine göre alış tayfi değişmektedir. Aşağıdaki bantlar uluslararası yayın yapan kurumlara ayrılmıştır. Bu istasyonlar genelde AM (genlik modülasyonu) (Amplitude Modulation) ile yayın yapmaktadır. Bu tür yayınları dinleyenlere SWL (Short Wave Listener - Kısa Dalga dinleyicisi) denmektedir. Radyo dalgalarının bir başka belirleyici özelliği de genliğidir. Genlik, radyo dalgasının salınım sırasında ulaştığı en yüksek salınım şiddetidir. Radyo kanallarının şifrelenmesinde genelde frekans ve genlik değerleri kullanılır. AM radyolarda genlik değeri değiştirilerek, FM (Frequency Modulation - Frekans Modülasyonu) radyolarda da kendilerine verilen frekans aralığında dalganın frekansı değiştirilerek şifreleme yapılır. Radyo antenleri yalnızca belirli frekanstaki yayınları almak üzere ayarlandığı için geri kalan radyo dalgalarını algılamaz. Radyo dalgaları içine gizlenmiş şifreler, alıcı tarafından çözülüp, hoparlörler üzerinden dinlenilen ses dalgalarına dönüşür.